Thuistest voor vroegtijdig opsporen diabetes type 2

Afgelopen week kwam de zelftest voor het vroegtijdig opsporen van nierschade, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 in het nieuws. Een proef moet leiden tot een nationaal bevolkingsonderzoek onder 50- tot 75-jarigen. Diabetesvereniging Nederland (DVN) gaf adviezen bij de ontwikkeling van de zelftest.

Waarom een thuistest voor diabetes type 2?

Een gezondheidsonderzoek maakt je bewust van de gezondheidsrisico’s die je loopt. Met de informatie die je uit de thuistest krijgt kun je bewust gezonder gaan leven of -indien nodig- bij de (huis)arts een afspraak maken voor vervolgstappen.

Wat heeft DVN ingebracht?

Thuistesten maken voor veel mensen de drempel lager om actief de eigen gezondheid in de gaten te houden. DVN is daarom blij met deze proef en het voornemen om deze op den duur op te nemen in een nationaal bevolkingsonderzoek. De test is door gerenommeerde en betrouwbare fabrikanten ontwikkeld. DVN heeft in de ontwikkeling geadviseerd: vooral op het traject na een positieve uitkomst hebben we vanuit DVN onze ervaringen in kunnen brengen.

Alleen voor diabetes type 2?

Diabetes type 1 en diabetes type 2 zijn multifactoriële aandoeningen; dat wil zeggen dat het aandoeningen zijn waarbij zowel erfelijke factoren als omgevingsfactoren een rol spelen in het ontstaan. De proef met de thuistest beperkt zich tot type 2.

Veel mensen ervaren bij diabetes type 2 geen duidelijke symptomen en weten daarom niet dat ze het hebben. Wanneer de ziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt en behandeld, kunnen ernstige complicaties zoals nierfalen, beroerte, hartinfarct, of hartfalen worden voorkomen. Voorkomen van complicaties heeft een grote positieve impact op de kwaliteit van leven, meedoen in de samenleving en het voorkomen van vroegtijdige sterfte. Daarnaast zal vroege opsporing van de aandoeningen veel gezondheidsschade voorkomen en de gezondheidskosten verlagen.

Eerder opsporen betekent eerder behandelen

Waar loopt de proef?

160.000 mensen tussen de vijftig en vijfenzeventig jaar uit de regio’s Breda, Utrecht, Arnhem en Eindhoven worden uitgenodigd om mee te doen met het onderzoek. Dat gebeurt via het digitale Check@Home platform. De test bestaat uit een urinetest en een vragenlijst. Als de test uitwijst dat er vervolgonderzoek nodig is, dan gebeurt dat in de regio zodat de reguliere zorg niet extra wordt belast.

Soorten gezondheidstesten

Een gezondheidstest is een onderzoek bij mensen die meer willen weten over hun gezondheid. De huisarts is hier meestal niet bij betrokken. Er zijn verschillende redenen om een gezondheidstest te doen. Bijvoorbeeld omdat je zelf vragen hebt over je gezondheid, of omdat je werkgever je een gezondheidstest aanbiedt. Het RIVM heeft de verschillende gezondheidstesten toegelicht.

Meer lezen:

Lichamelijke complicaties bij diabetes
Heb ik diabetes?

Bron NOS.nl:

Thuistest in de maak voor vroegtijdig opsporen van nierfalen, hartkwalen en diabetes

Dat thuis testen op een mogelijk ernstige ziekte werkt, is gebleken met het bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Er loopt nu ook een proef met het vroegtijdig opsporen van nierschade, hart- en vaatziekten en diabetes type 2 via een zelftest. Het is de bedoeling dat over vijf jaar kan worden begonnen met een nationaal bevolkingsonderzoek onder 50- tot 75-jarigen.

Door de aandoeningen vroegtijdig te signaleren en te behandelen, moet het gezondheidsverlies dat ze veroorzaken in deze groep de komende tien jaar met 25 procent afnemen.

“Een behoorlijk aantal Nederlanders heeft nierfalen, hartziekten of diabetes zonder dat ze het weten”, zegt onderzoeker Ron Gansevoort, internist-nefroloog in het UMC Groningen. Met de test wordt gemeten of er eiwit in de urine zit, wordt een hartritmetest gedaan en er is een vragenlijst. “De hartritmetest gaat via een app op de smartphone. Zo kunnen we detecteren wat voor soort hartritmestoornis het is en advies geven.”

Verergering voorkomen

Chronische nierschade is onherstelbaar en kan grote gevolgen hebben, zegt Gansevoort. Daarom is het van groot belang om dit in een vroeg stadium te signaleren. Voor de proef worden in vier regio’s – Breda, Utrecht, Arnhem en Eindhoven – in totaal zo’n 160.000 mensen van 50 tot 75 jaar uitgenodigd om zo’n thuistest te doen.

Als er een positieve uitslag is, krijgen ze een oproep voor een vervolgonderzoek. “Eiwit in de urine kan duiden op schade aan de nieren, meestal als gevolg van hoge bloeddruk, diabetes en/of een te hoog cholesterol.” Na het vervolgonderzoek, in een regionaal diagnostisch centrum, krijgen mensen bijvoorbeeld leefstijladviezen of medicatie. Zo wordt de reguliere zorg zoveel mogelijk ontlast.

Niet naar de dokter

In Breda is onlangs een pilot uitgevoerd. Daaraan deed 60 procent van de uitgenodigde mensen mee. De meeste kwamen bij een positieve uitslag ook naar de extra check. “Bij een afwijking kregen ze vervolgens het advies om naar de huisarts te gaan, maar dat advies volgt slechts 50 procent van de mensen op”, constateert Gansevoort. “Blijkbaar bereiken we mensen niet goed, of gaat het mis in de communicatie. Of de drempel naar de huisarts is toch te hoog. We werken nu aan een andere aanpak, bijvoorbeeld een consultatiebureauachtige setting.” Daar kan dan niet alleen de screening worden gedaan, maar ook de behandeling.

Bij de proef worden lessen die in de eerste testregio worden getrokken, meegenomen naar de volgende regio. De proef loopt dus niet in alle vier de regio’s tegelijk, maar ze komen na elkaar aan de beurt. “We hopen dat we over vijf jaar zover zijn dat we een nationaal bevolkingsonderzoek kunnen aanbieden.”

Het onderzoek, Check@Home genaamd, is een initiatief van de Nierstichting, de Hartstichting, het Diabetes Fonds en de Dutch CardioVascular Alliance. Er zijn in Nederland 1,5 miljoen mensen bekend met hart- en vaatziekten, 1,7 miljoen met chronische nierschade en 1 miljoen met diabetes type 2. De verwachting is dat het er alleen maar meer worden, onder meer door de vergrijzing.

Word nú lid

Voluit leven met diabetes. Dat is waar Diabetesvereniging Nederland voor staat. Samen zetten we ons in voor goede zorg en een beter leven voor alle mensen met diabetes.

Word nú lid