Metformine is een medicijn voor de behandeling van diabetes type 2. Als iemand met diabetes type 2 een medicijn moet gaan gebruiken kiest een arts bijna altijd eerst voor metformine. In Nederland gebruiken ongeveer 650.000 mensen dit medicijn.
Metformine is een medicijn voor de behandeling van diabetes type 2. Als iemand met diabetes type 2 een medicijn moet gaan gebruiken kiest een arts bijna altijd eerst voor metformine. In Nederland gebruiken ongeveer 650.000 mensen dit medicijn. Metformine is een tablet dat je slikt.
Metformine zorgt ervoor dat je lever minder glucose aanmaakt en het verhoogt de gevoeligheid van je lichaam voor insuline. Hierdoor dalen je bloedglucosewaarden. Ook zorgt het medicijn ervoor dat het lichaam GLP-1 maakt. GLP-1 is een darmhormoon. Dit hormoon heeft een gunstig effect op de glucosewaarden. En het zorgt ervoor dat je niet zwaarder wordt.
Metformine verhoogt de insulinegevoeligheid. Dit kan ervoor zorgen dat je minder insuline nodig hebt. Daarom wordt het soms ook voorgeschreven bij mensen met diabetes type 1. Het effect van metformine bij diabetes type 1 verschilt echter erg tussen de verschillende gebruikers. Een behandelaar schrijft metformine meestal alleen voor als iemand ook het metabool syndroom heeft. Per individu bekijkt een behandelaar of het meerwaarde heeft, om naast de insuline ook metformine voor te schrijven.
Metformine wordt in Nederland vergoed vanuit de basisverzekering voor mensen met diabetes type 1 en type 2, maar gaat wél eerst van je eigen risico af. Ook geldt er een preferentiebeleid: de zorgverzekeraar bepaalt welk merk je krijgt. Hoe de vergoeding van metformine in Nederland geregeld is lees je uitgebreider in Vergoeding metformine.
Een van de veelgenoemde darmklachten bij diabetes type 2 komt door het gebruik van metformine. Veel mensen die het medicijn gebruiken, hebben last van deze bijwerking. Het gaat dan vooral om de combinatie van maag- en darmklachten. Dat zijn vervelende klachten, want ze zorgen er bij veel mensen voor dat ze de hele dag pijn hebben. Of dat ze zich onprettig voelen.
Metformine kan diarree veroorzaken, vooral in het begin van de behandeling. Dit is een bekende bijwerking en komt bij veel mensen voor. Soms helpt het om de tablet tijdens of na de maaltijd in te nemen. Als de diarree blijft aanhouden of erg vervelend is, neem dan contact op met je arts. Die kan samen met jou kijken of een andere dosering of een ander type metformine beter werkt.
Sommige medicijnen kunnen diarree veroorzaken. Dat komt doordat ze invloed hebben op je darmen. Ze kunnen de darmwand prikkelen, waardoor je darmen sneller gaan werken. Soms verandert het medicijn ook de samenstelling van je darmbacteriën. Antibiotica zijn daar een bekend voorbeeld van, maar ook medicijnen tegen diabetes, maagzuur of pijn kunnen dit effect hebben. Diarree door medicijnen komt meestal kort na de start van het gebruik.
Lareb is een onafhankelijke stichting die bijwerkingen van medicijnen bijhoudt. Tussen 2008 en 2013 hebben zij onderzoek gedaan naar bijwerkingen van metformine. Een paar resultaten van dit onderzoek:
Metformine heeft ook een positieve bijwerking. Het medicijn metformine maakt de kans op ernstige hart- en vaatziekten namelijk kleiner.
Bespreek de bijwerkingen altijd met je behandelaar. Je behandelaar kan:
Zelf kun je ook nog dingen doen om de kans op bijwerkingen kleiner te maken:
Kun je plotseling stoppen met metformine? Het is niet verstandig om daar zomaar mee te stoppen zonder overleg met je arts. Metformine helpt om je bloedsuiker stabiel te houden. Als je ineens stopt, kan je bloedsuiker snel stijgen, wat klachten kan geven. Wil je toch stoppen of twijfel je over de werking? Bespreek het altijd met je arts of diabetesverpleegkundige. Zij kunnen samen met jou kijken naar een goed en veilig alternatief.
In 2020 was er korte paniek over vervuilde metformine. In een aantal medicijnen met daarin metformine zat een stof die er niet in hoorde. Deze stof heet NDMA. De vervuilde medicijnen werden teruggehaald van apothekers en patiënten.
NDMA kan kankerverwekkend zijn. De kans op kanker door een met NDMA vervuild medicijn is heel klein. Er waren ook slechts een paar leveringen met metformine vervuild. Ook de hoeveelheid NDMA in een tablet was erg klein. Al snel werd duidelijk dat de nadelen van stoppen met metformine veel groter waren dan de nadelen van de kleine hoeveelheid NDMA.
Voluit leven met diabetes. Dat is waar Diabetesvereniging Nederland voor staat. Samen zetten we ons in voor goede zorg en een beter leven voor alle mensen met diabetes.