13 oktober 2025

1 op de 5 mensen ervaart veel onbegrip bij chronische aandoening

Veel mensen met een chronische aandoening voelen zich niet altijd begrepen. Dat blijkt uit een vragenlijst van Diabetesvereniging Nederland samen met Harteraad en Niervereniging Nederland, ter voorbereiding op het webinar ‘De stille last:  onbegrip en stigma bij chronische aandoeningen’. 770 mensen met diabetes, een hart- of vaataandoening en/of een nieraandoening deden mee.

Onbegrip in sociale situaties

Ruim 1 op de 5 mensen (21 %) gaf in onze vragenlijst aan vaak onbegrip te ervaren in hun dagelijkse leven. 85 % ervaart in enige mate of meer onbegrip door hun chronische aandoening.

Vooral in sociale situaties, bijvoorbeeld rondom eten of sporten, voelen mensen zich onbegrepen. Ook bij familie of vrienden (41%) komt dat regelmatig voor.

Een kwart van de deelnemers ervaart onbegrip op het werk of tijdens een opleiding. 1 op de 7 mensen is bang dat openheid over hun aandoening gevolgen kan hebben voor hun (loop)baan. En 1 op de 7 mensen ervaart onbegrip of stigma van zorgverleners.

Schaamte en nare opmerkingen

1 op de 5 mensen gaf aan zich soms schuldig of beschaamd te voelen over hun aandoening. Een derde hoort af en toe nare opmerkingen, en een kleine groep krijgt zelfs regelmatig vervelende grappen te horen.

Onbegrip bij diabetes komt vaak voor

Van de 501 mensen met diabetes gaf bijna de helft (48%) aan dat hun omgeving niet goed begrijpt wat leven met diabetes echt betekent en dat de gevolgen vaak onderschat worden. Nog eens 42% van de deelnemers stelt dat de gevolgen van de aandoening soms onderschat worden. Ruim een derde gaf aan dat mensen denken dat diabetes hun eigen schuld is.

Onbegrip bij diabetes gaat vaak over dagelijkse keuzes, zoals wat je eet of hoe je met je bloedsuiker omgaat. Meer dan de helft krijgt weleens negatieve opmerkingen over wat ze eten of drinken.

Ook steun vanuit de omgeving

Gelukkig is er ook goed nieuws. De meeste mensen met diabetes ervaren juist steun uit hun omgeving. 53 procent voelt zich vaak gesteund en nog eens 39 procent soms. Mensen met diabetes ervaren iets vaker steun dan mensen met een hart- of nieraandoening.

Onbegrip bij zorgverleners

De meeste mensen geven aan dat ze hun aandoening goed kunnen bespreken met hun zorgverlener. Toch is er een kleine groep die dat moeilijk vindt. Zij zijn bang dat zorgverleners oordelen over hun aandoening en vertellen daarom niet alles.

Samen werken aan meer begrip

Uit groot internationaal onderzoek blijkt dat mensen met een chronische aandoening zoals diabetes, te maken krijgen met negatieve oordelen over de aandoening of hoe ze ermee omgaan. Sommigen ervaren zelfs discriminatie.

De uitkomsten van onze online vragenlijst laten zien dat ook in Nederland mensen met een chronische aandoening onbegrip en stigma ervaren. Diabetesvereniging Nederland zet zich samen met andere organisaties in voor een realistisch beeld van de impact van diabetes. Zo werken we samen aan minder onbegrip bij diabetes en meer openheid en steun.

Lees het artikel in Diabc: ‘De impact van vooroordelen en onbegrip’