Huidproblemen door glucosesensoren en insulinepompsystemen

Het aantal huidproblemen door hulpmiddelen neemt toe

Huidproblemen door het gebruik van glucosesensoren en insulinepompen komen vaak voor. De problemen zijn per persoon verschillend. Bij de een blijft de sensor niet goed plakken, een ander heeft vooral jeuk bij de infuusplek en een derde krijgt een heftige reactie door het materiaal van de pleister. Het aantal huidproblemen bij mensen met diabetes neemt toe, doordat er steeds meer hulpmiddelen voor op de huid worden gebruikt.

Leidraad ‘Huidproblemen door glucosesensoren en insulinepompsystemen’

In november 2024 is de leidraad ‘Huidproblemen door glucosesensoren en insulinepompsystemen in gebruik genomen. Deze leidraad is ontwikkeld door Diabetesvereniging Nederland, de V&VN (Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) en de NVDV (Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie).

Waarom een leidraad?

De leidraad helpt de zorgverlener bij de zorg voor mensen met diabetes die huidproblemen krijgen door hulpmiddelen. In de leidraad vinden zorgverleners verschillende vragenlijsten en concrete tips voor de dagelijkse praktijk. Daarnaast staat in de leidraad enorm veel informatie en achtergrondkennis voor zorgverleners.

Wat zijn de vijf oorzaken van huidproblemen?

De vijf oorzaken van huidproblemen zijn:

• Onvoldoende Plakkracht;
• Irritatie;
• Allergie;
• Bacteriële Infectie;
• Schimmelinfectie.

Voor een goede behandeling is het belangrijk om te weten wat de oorzaak van het probleem is. Wel verschillen de oplossingen, net als de problemen, per persoon. Het is daarom belangrijk zelf op zoek te gaan naar wat werkt in de eigen situatie. Deel je klachten vooral ook met jouw behandelteam, zodat zij dit kunnen monitoren en eventuele aanvullende tips kunnen geven.

Huidproblemen kunnen ook na verloop van tijd ontstaan, nadat er eerder geen klachten waren. Goede huidverzorging is belangrijk om problemen te voorkomen.

Zijn er oplossingen voor huidproblemen?

Bij verschillende huidproblemen zijn er oplossingen. Lees hier onder bij de meest voorkomende huidproblemen wat je kunt doen om schade of irritatie te voorkomen.

🗹 De pleister laat te snel los (onvoldoende plakkracht)

De sensor of pomp laat sneller los dan de bedoeling is. Dit huidprobleem komt regelmatig voor. Bijvoorbeeld door een vette huid, waarop de pleister onvoldoende kan hechten, of overmatig zweten, douchen, zwemmen en dergelijke zorgen ervoor dat de plakkracht achteruit gaat.

Tips:

• Let op met zonnebrandcrème, lotions en zalf. Gebruik deze niet vlak voor het plaatsen van de sensor of pomp.
• Maak de huid goed schoon en droog voor het plaatsen van sensor of pomp. Gebruik eventueel een ontvettend middel.
• Plak niet net na het douchen, de huid is dan vaak nog vochtig en dampt dan na. Wacht bij voorkeur 2 uur.
• Gebruik eventueel een overpleister.
• Gebruik bij overmatig zweten een niet-geparfumeerde deodorantspray onder de pleister. Wacht vervolgens 15 minuten met het plaatsen van de pleister.
• Lees de gebruiksaanwijzing van sensor en pomp nog eens goed door voor tips en instructies voor de specifieke pomp en/of sensor die jij gebruikt.

🗹 Irritatie door de pleister

Dit is het meest voorkomende huidprobleem. De huid direct onder de pleister is rood, jeukt en/of is gevoelig. Meestal komt dit doordat de huid barrière (een waterdichte afsluiting op de huid die de buitenste lagen van de huid bij elkaar houdt) is aangetast en de huid vervolgens beschadigd raakt. Dit komt vooral voor bij mensen met een wat meer gevoelige of droge huid. Of mensen die last hebben, of ooit last hebben gehad, van eczeem. Goede huidverzorging is bij dit probleem erg belangrijk.

Tips:

• Verwijder de pleister zeer voorzichtig, bij het verwijderen van de pleister kan de huid beschadigen;
  • Gebruik eventueel baby-olie of pleister verwijderaar zodat de pleister makkelijker loslaat
• Laat de huid goed herstellen na het gebruik van pomp/sensor;
  • Gebruik daarvoor huidverzorgende crèmes
• Roteer/wissel de plek waar je pomp/sensor gebruikt;
• Verzorg de huid goed;
  • Gebruik liever geen zeep, maar neutrale synthetische middelen
  • Gebruik bij voorkeur geen cosmetica, óf niet-geparfumeerde cosmetica. Zorg dat ze geen conserveermiddelen bevatten
  • Vermijd huid irritatie of belasting van de huid, door bijvoorbeeld krabben
• Mogelijk kan een onderpleister, barrièrespray of bepaalde medicatie de irritatie voorkomen;
• Lees de gebruiksaanwijzing van sensor en pomp nog eens goed door voor tips en instructies voor de specifieke pomp en/of sensor die jij gebruikt;
• Bespreek het probleem in ieder geval ook met je zorgverlener.

🗹 Allergie

Bij een allergie is vaak de huid onder én rondom de plek waar de sensor/pomp geplaatst is (fel)rood, beschadigd en pijnlijk. Ook kunnen er bultjes, blaren en zwellingen ontstaan. Bij een allergie is iemand allergisch voor een van de stoffen in de pleister, óf de sensornaald of infuus-canule. Soms ontstaat deze allergie pas na langere tijd.

Tips

• Met een allergie is het niet verstandig de betreffende pomp of sensor te blijven gebruiken;
• Eventueel kan er bij pleisterallergie een onderpleister gebruikt worden, waardoor de huid niet in contact komt met de allergie veroorzakende stof;
• Soms kan er medicatie worden ingezet waardoor de allergische reactie wordt tegengehouden;
• Neem altijd contact op met jouw zorgverlener als je vermoedt dat je een allergie hebt.

🗹 Bacteriële infectie

Bij een bacteriële infectie komen er bacteriën onder de huid terecht, bijvoorbeeld bij het inschieten van de sensor of infuusnaald. Het immuunsysteem van het lichaam reageert daarop, waardoor op de betreffende plek een infectie optreedt. Als de huidproblemen vooral op deze plek voorkomen, en niet op andere plaatsen onder de pleister, gaat het meestal om een infectie.

Tips:

• Goede hygiëne is belangrijk.
• Het kan helpen om voor de infusie, oftewel het plaatsen van pomp/sensor, de huid schoon te maken met een alcoholdoekje.

🗹 Schimmelinfectie

Schimmelplekken laten vaak een fijne schilfering zien. Schimmels gedijen goed op vochtige plekken en bij hoge glucosewaarden. Sommige mensen krijgen daarom last van schimmels onder de pleisters van pomp of sensor. Schimmels gaan vaak niet vanzelf weg.

Tips:

• Bij een schimmelinfectie kan een antischimmel crème gebruikt worden
• Droog je huid altijd heel goed na douchen, zwemmen, zweten, e.d.

Algemene tips voor de huidverzorging bij huidproblemen

• Vervang de pomp of sensor niet vlak na het douchen. De (onder)huid is dan vaak nog vochtig en dampt na, wat tot huidproblemen kan leiden;
• Gebruik milde, niet-geparfumeerde huidverzorgingsproducten;
• Trim lange lichaamsharen op de plakplaats met een droog scheermes;
• Verwijder de pleister zeer voorzichtig, bij het verwijderen van de pleister kan de huid beschadigen;
  • Gebruik eventueel baby-olie of pleister verwijderaar zodat de pleister makkelijker loslaat
• Roteer/wissel de plekken van de sensor en pomp goed en laat de huid altijd herstellen voordat dezelfde plek wordt gebruikt;
• Lees de gebruiksaanwijzing van sensor en pomp nog eens goed door voor tips en instructies voor de specifieke pomp en/of sensor die jij gebruikt;
• Neem contact op met je zorgverlener om het probleem te bespreken.